Dit is een bewerking van het levensverhaal van Stanislav die vluchtte uit voormalig Joegoslavië. Het oral history interview van Ongekend Bijzonder werd door Ferdows Kazemi bewerkt voor de tentoonstelling De wederopbouw van mijn leven.
Vraag me niet over mijn tienerjaren. Het zijn geen vrolijke verhalen. Je verlaat je geboorteplaats op zoek naar veiligheid in een grote stad. Maar voor de oorlog maakt een kleine of grote stad niet uit. Je leeft overal in angst en onzekerheid. Een leven in de kelders, omdat je bang bent voor de bommen, is niet erg rooskleurig. Elke dag lijkt je laatste dag te zijn. Je verlaat je huis op weg naar school en je bidt tot de lieve Heer dat je weer heelhuids thuis komt. Vandaag ben je hier. En morgen? Dat weet je niet.
Mijn naam is Stanislav Petrak, ooit gevlucht uit Bosnië. Ik kom uit een cultuur die een kruising is tussen oost en west. Onze eetcultuur heeft eerder oosterse tinten dan de westerse. Dat we niet met onze schoenen aan in huis lopen, is ook oosters. En ik kom uit een land waar vele religies met elkaar samenleefden. Diversiteit is me niet vreemd.
Of ik verwachtingen had van Nederland, voordat ik hier kwam?
Verwachtingen hebben is een luxe begrip voor iemand die de oorlog ontvlucht. Waar overleven de realiteit van elke dag is, zijn verwachtingen absurde gedachtenissen.
Een dun sneetje droog brood was toen mijn stoutste fantasie. En ik kon bedwelmd raken van de geur van vers gebakken brood.
In Nederland vroeg ik asiel aan en de verhuizingen begonnen. Ik grapte eens tegen mijn vader dat we op het Joodse volk leken door al die verplaatsingen.
‘In behandeling’ is het woord dat ik hier heel snel leerde. En dat betekent dat je tussen de aarde en de hemel zweeft. Je bent nergens.
Pas als je een verblijfsvergunning hebt sta je met twee benen op de grond en kun je bouwen aan je toekomst. Ik heb een MBO en een HBO studie afgemaakt en altijd gewerkt.
In mijn kleine Rotterdamse appartementje voel ik me thuis en heb ik het gevoel dat ik geïntegreerd ben. Maar de heimwee naar mijn oorsprong wil ook weleens terugkomen. Die raak je niet kwijt.
Rotterdam is een internationale stad, een mengsel van alle culturen. Van China of Eritrea tot Marokko of Zuid-Afrika. Al die verschillende gezichten maken de stad mooi en geliefd. Je bent er nooit een vreemdeling.
Door mijn werk voor Stichting Stadsambassadeurs probeer ik de schone kanten van Rotterdam aan het licht te brengen. Niet alle bewoners kennen hun stad goed. Ik laat ze kennis maken met Rotterdam als een mooie en kansrijke stad.