Ethiopië
Ontkomen aan schrikbewind en oorlog
Lange tijd wist Ethiopië koloniale overheersing te ontlopen. In 1896 versloegen Ethiopiërs Italië bij De Slag bij Adwa, waarna Italië de onafhankelijkheid van Ethiopië erkende. Voor het eerst was een koloniale macht door Afrikanen verslagen, wat tot ongeloof in Europa leidde. Vier decennia later viel Ethiopië alsnog in Italiaanse handen: in 1936 werd het bezet door de fascistische dictator Benito Mussolini. Toen de Britse en ‘Commonwealth’ legers de Ethiopische verzetsstrijders in 1941 kwamen helpen werden de Italianen verjaagd. De Ethiopische keizer Haile Selassie keerde terug op het toneel – begin jaren dertig zat hij ook al op de troon. Haile Selassie werd in de loop van de jaren 70 opnieuw op een zijspoor gezet na een aantal militaire coups. In 1974 werd hij afgezet en belandde hij in de gevangenis, waar hij onder nooit opgehelderde omstandigheden overleed.
De couplegers maakten van Ethiopië een communistische staat. Gesteund door de Sovjet-Unie voerde kolonel Mengistu Haile Mariam een bloederig schrikbewind tegen tegenstanders van de staat, ook wel bekend als het Marxistische Derg Regime. Duizenden doden vielen door deze ‘Red Terror’ en vele oppositieleden werden vastgehouden zonder vorm van proces. Wie niet tot de Ethiopische Arbeiderspartij behoorde, werd vervolgd. Dat gold ook voor aanhangers van linkse bewegingen die het niet op alle punten eens waren met de Arbeiderspartij. Grootgrondbezitters moesten hun land opgeven en boerderijen werden gecollectiviseerd. Het kwam de landbouw niet ten goede en de hongersnood in 1984-1985 was het gevolg.
De voornaamste groepen Ethiopiërs die hun land tijdens de decennia van crisis ontvluchtten, waren politieke tegenstanders van het communistische regime dat kolonel Mengistu voerde. Daarnaast vluchtten grote groepen mensen voor oorlogsgeweld, bijvoorbeeld tijdens de onafhankelijkheidsstrijd van Eritrea en het grensconflict van eind jaren negentig met dat land. Onder de asielzoekers uit Ethiopië zaten ook veel studenten. Zij hadden gestudeerd in de Sovjet-Unie en daar activiteiten ontplooid tegen het Ethiopische regime, waardoor terugkeer naar hun geboorteland niet langer mogelijk was. Via verklikkers en mededelingen van de Sovjetspionnen raakten de Ethiopische autoriteiten van hun activiteiten in de Sovjet-Unie op de hoogte. Op politiek niveau is er in het huidige Ethiopië nog steeds sprake van repressie. Veel van de ongeveer 80 diverse bevolkingsgroepen in het land worden stelselmatig achtergesteld en burgers die het niet met de regering eens zijn worden uitgesloten van hulp, en ook in grote getallen opgesloten en vermoord. Er zijn al langere tijd grootschalige protesten gaande in Ethiopië, die hardhandig worden bestreden door soldaten van de overheid.
Bron: Elias van der Plicht Achterlaten en opnieuw beginnen (2016) (met aanvullingen en correctie: Het waren niet zoals vermeld in ‘Achterlaten en opnieuw beginnen’ p.115 alleen de Britten die de Italianen uit Ethiopië verjoegen in 1941, zij en Commonwealth legers kwamen het Ethiopische verzet steunen. Duizenden Ethiopische verzetsstrijders zijn gesneuveld in de strijd tegen de koloniale en fascistische inval van Mussolini.)
